"The Guest" van Emma Cline: een psychologische thriller over luxe en ontheemding

Alex is een knappe, behoeftige twintiger. Een van de dingen die ze overduidelijk mist: een plek om te wonen, een schuilplaats waar ze zich een paar dagen kan verstoppen, geld om haar schulden af te betalen en een mobiele telefoon om op te laden en/of te repareren. Wat ze niet helemaal begrijpt, is dat ze eigenlijk een plek mist waar ze bij hoort. Sociaal. Familie. Emotioneel. In de wereld. Haar valuta, de valuta waarmee ze iets koopt dat steeds kleiner en minder waard wordt, is haar jeugd en schoonheid.

Na het wereldwijde succes van De Meisjes (2016), een van de best mogelijke debuutromans van het afgelopen decennium, legt Emma Cline met De Gast (2024), onlangs in het Spaans uitgegeven door Anagrama en vertaald door Inga Pellisa, de lat niet alleen hoog, maar legt hij die ook nog eens hoger. En alsof dat nog niet genoeg is, voegt ze een verrassende wending toe, verwacht (wenselijk), maar zeker niet verwacht. De auteur verrast met dit enorme verhaaltje dat schijnbaar van thema en focus verandert.

Voor The Girls putte Cline losse inspiratie uit Charles Manson en zijn clan. Meer specifiek uit die jonge vrouwen – mooi, met een hippie-uitstraling – die eind jaren zestig verschillende moorden pleegden en die hun engelachtige glimlach tijdens het proces nooit verloren. Van daaruit begint ze een verhaal te fictionaliseren dat een ander aspect van de 20e-eeuwse noir-kroniek vindt dat nog steeds in het heden wordt gereproduceerd. In The Guest plaatst ze de tikkende bom in het heden , over een jonge vrouw op de vlucht – voor een drugsdealer aan wie ze geld schuldig is, maar vooral van zichzelf – in een omgeving van luxe en schijn die haar niet volledig verdrijft terwijl ze haar minacht. En het houdt haar zo, gespannen, alles bekijkend door een metaforische halfopen deur.

Met een gerenommeerd oeuvre, waaronder de roman Harvey (2021), een dozijn uitstekende korte verhalen en prijzen zoals de Shirley Jackson Prize, is de 36-jarige Amerikaanse auteur nu al zonder twijfel een van de interessantste schrijvers, niet alleen van haar generatie, maar van het huidige literaire landschap in het algemeen. Het is alsof Brett Easton Ellis een vrouw is, een millennial, en heteroseksueel. Met andere woorden, ze delen alles. Hoewel het niet Clines zoektocht is, gaan hun romans en stijlen een vertekende dialoog aan.

Cline werd geboren in 1989 in Sonoma County en Ellis in 1964 in de San Fernando Valley. Beiden in Californië. Beiden zijn spraakmakende, boeiende auteurs die genre en plot gebruiken om iets meer te bereiken , vanuit verschillende hoeken, via fascinerende personages, de randen van de grote (Noord-)Amerikaanse droom.

The Girls zou de auteurs American Psycho (1991) kunnen zijn in zijn verkenning van extremen en moord. In die lijn van conversatie tussen een van de grootste literaire exponenten van Generatie X en deze jonge, bijna honderdjarige millennial, deelt The Guest iets met Less Than Zero (1985): verhalen over mensen die schipbreuk lijden in de oceaan van elites ; elk postmodern in zijn eigen tijd, beide even ongemakkelijk als boeiend.

Net als Ellis portretteert Cline de rand van de rijkste samenleving. In dit geval vat ze, met een uitstekende titelkeuze, "The Guest", de kern van de zaak samen: een persoon buiten die schijnbaar ideale en gewenste wereld, die arriveert met de wens om te blijven, er deel van uit te maken, erbij te horen. Het probleem is dat haar verblijf van beperkte duur is, ook al probeert Alex het te verlengen, en de plot onthult langzaam dat ze niet gekwalificeerd is om binnen te blijven, of zelfs om er weer binnen te komen.

In The Guest wordt gelogen – wie het wil horen, laat het horen – een maatschappijkritiek die niet redactioneel is ; ze benadrukt slechts de enorme en schadelijke machtssystemen – al gebaseerd op kasten, nauwelijks verhuld – waartoe het moderne kapitalisme leidt, dat nu niet alleen "wreed" en "woest" is, maar ook gevoelig, met een neiging om aanstoot te nemen aan de slachtoffers. De roman is dus een psychologische thriller met alles wat het genre qua plot vereist, maar doordrongen van een eigenzinnige kijk op de wereld.

De ongerepte zwembaden, de oceaan en de privéstranden van Long Island lijken allemaal perfecte plekken voor Alex, die er in gespannen kalmte doorheen navigeert, op de rand tussen genot en de behoefte om erbij te horen. Ze kwijnt weg, verleidt en sluit bovenal de buitenwereld buiten, de vijandige wereld waar ze slechts een meisje uit het binnenland is, een symbolische wees van familie en vrienden , die probeert een plek voor zichzelf te veroveren in een New York dat haar al heeft verdreven. Waar het even gevaarlijk als onmogelijk is om terug te keren. Tijdens deze splintervakantie probeert de 22-jarige Simón – haar rijke minnaar, dertig jaar ouder dan zij – ervan te overtuigen haar als een permanente aanwinst te accepteren. Maar deze gast is dat misschien nooit geweest. En plotseling bevindt ze zich buiten de wereld.

De roman ontvouwt zich, in een vlaag van existentiële en genre-achtige spanning , op de rand van alles wat Alex doet om terug te keren naar wat hij gelooft dat zijn redding zou zijn: Simóns huis, de wereld waarin hij en zijn gezin leven. Het resultaat is even ongemakkelijk als explosief. Het is zowel verontrustend als aangrijpend.

Het is een verhaal vol beelden, personages en situaties die altijd op het punt staan te exploderen. Met een alwetende en bijtende vertelstem observeert het dingen zoals deze geografie: "Alle vrouwen in de serie haatten elkaar, haatten elkaar zó erg, alleen maar om hun echtgenoten niet te haten. Alleen hun hondjes, die knipogend vanaf hun schoot zaten, leken echt: zij waren de zielen van de vrouwen, besloot Alex, kleine zieltjes die aan een lijntje achter hen aan draafden."

De Gast is een roman die, net als de hoofdpersoon, bedriegt. Alex wordt gedreven door wanhoop en gaat verder met een wisselend gevoel van eerlijkheid of moraliteit dat zich aanpast aan haar urgenties en zwakheden.

De setting is van glas: alles staat voortdurend op het punt van instorten, heen en weer geslingerd tussen luxe en schijn, onzekerheid en veiligheid, dominantie en afhankelijkheid. Ze lijkt misschien een kleine oplichtster, maar ze liegt meer tegen zichzelf dan tegen haar omgeving. En de plot, die aanvankelijk doet denken aan een ordinair avontuur, sleept de lezer al snel mee in een thriller vol archetypen, gewapend met machtspelletjes, die deze schijnbaar tegenstrijdige premisse waarmaakt: het verontrust én vermaakt.

De Gast , van Emma Cline (Anagrama).